Έχω πρόβλημα στην μέση…
- μπορώ να κάνω στατικό ποδήλατο;
- με πρόβλημα στο γόνατο;
- για ποιους ενδείκνυται;
- πόσο ασφαλή είναι;
Το στατικό ποδήλατο είναι το δεύτερο σε προτίμηση μηχάνημα αερόβιας άσκησης στο γυμναστήριο και πιθανότατα το πρώτο για άσκηση στο σπίτι. Μεγαλύτερο πλεονέκτημα του είναι ότι όλοι είμαστε εξοικειωμένοι με τη βασική του λειτουργία, αφού λίγο-πολύ έχουμε κάνει ποδήλατο όταν ήμαστε παιδιά. Αν μάλιστα συνυπολογίσουμε πως στο στατικό ποδήλατο δεν χρειάζεται καν να ξέρουμε ισορροπία –αφού είναι σταθερό–, τότε καταλαβαίνουμε γιατί όλο και περισσότεροι άνθρωποι το χρησιμοποιούν καθημερινά. Εκτός από το γνωστό κλασικό ποδήλατο –αναφερόμενο και ως «όρθιο»– υπάρχει και το «καθιστό», που διαθέτει πλάτη για τη στήριξη της μέσης και της πλάτης του ασκουμένου.
ΓΙΑ ΠΟΙΟΥΣ ΕΝΔΕΙΚΝΥΤΑΙ
Η άσκηση στο ποδήλατο επιτρέπεται γενικά για όλα εκείνα τα άτομα στα οποία είναι επιτρεπτή η αερόβια άσκηση. Το ποδήλατο, επειδή «στηρίζει» το σώμα, ενδείκνυται ιδιαίτερα για άτομα μεγαλύτερης ηλικίας με πιθανά προβλήματα ισορροπίας. Τα καθιστά ποδήλατα είναι ιδανικά για άτομα της τρίτης ηλικίας ή άτομα με προβλήματα στη μέση, ενώ ταυτόχρονα μπορούν να γυμνάζουν το ίδιο καλά και νεότερα άτομα. Η θέση μάλιστα που παίρνει το σώμα σ’ αυτά γυμνάζει τα πόδια πολύ καλά, όπως επίσης και τους γλουτούς. Η μοναδική αντένδειξη για άσκηση σε ποδήλατο είναι οι συνεχιζόμενες ενοχλήσεις στο γόνατο.
ΠΟΣΟ ΑΣΦΑΛΗ ΕΙΝΑΙ
Το ποδήλατο γενικά είναι το ασφαλέστερο από όλα τα μηχανήματα αερόβιας άσκησης, αφού έχει το κάθισμα που στηρίζει και κρατά σταθερό το σώμα. Αυτό σημαίνει μικρότερη φόρτιση των αρθρώσεων των κάτω άκρων και μηδαμινές πιθανότητες τραυματισμού λόγω πτώσης, π.χ., συμβαίνει στο διάδρομο.
- Ειδικότερα, στο καθιστό ποδήλατο –όπου παρέχεται υποστήριξη και στη μέση– μειώνονται στο ελάχιστο και οι καταπονήσεις στο σημείο αυτό για τα ευπαθή άτομα.
- Το ποδήλατο, εκ κατασκευής, προσφέρει τη δυνατότητα της άμεσης και απλούστατης διακοπής του προγράμματος, αν για οποιονδήποτε λόγο χρειαστεί, με το απλό σταμάτημα του πεντάλ.
- Η σέλα του αποτελεί μια βάση στήριξης του σώματος, κάτι που μειώνει τις πιθανότητες τραυματισμού λόγω πτώσης, ενώ δεν δημιουργεί κραδασμούς. Τέλος, είναι μηχάνημα σχεδόν αθόρυβο και μπορεί να τοποθετηθεί οπουδήποτε, χωρίς να ενοχλεί τους άλλους.
- Το μόνο σημείο που πρέπει να ελέγξετε είναι αν τυχόν υπάρχει κάποια ευπάθεια στο γόνατο, οπότε η άσκηση σε ποδήλατο ίσως σας ενοχλήσει ή σας δημιουργήσει με τον καιρό κάποιο πρόβλημα.
ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ
- Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε πριν αρχίσετε το ποδήλατο είναι να ρυθμίσετε το ύψος της σέλας σύμφωνα με το δικό σας ύψος. (Όταν το πέλμα σας είναι στο κατώτατο σημείο της τροχιάς του πεντάλ, θα πρέπει το πόδι σας να είναι ελαφρά λυγισμένο –και όχι τεντωμένο– για να θεωρείται το κάθισμα στο σωστό ύψος)
- Φροντίστε κατά την ποδηλασία να έχετε τη μέση και την πλάτη σας ίσια και να μην καμπουριάζετε.
- Ξεκινάτε αργά και σε χαμηλό βαθμό δυσκολίας, χρησιμοποιώντας τα 5 πρώτα λεπτά για προθέρμανση. Μετά αυξήστε την ταχύτητα ή τη δυσκολία, ή και τα δύο (αργότερα) σταδιακά.
- Μη σφίγγετε το τιμόνι και γενικά φροντίστε να είστε χαλαροί πάνω στη σέλα.
- Καλό θα είναι να πάρετε ένα ποδήλατο με δυνατότητα μέτρησης της καρδιακής συχνότητας ή, αν δεν έχει, να αγοράσετε μαζί και έναν παλμογράφο-ρολόι (ή καρδιοσυχνόμετρο, όπως αλλιώς λέγεται), έτσι ώστε να παρακολουθείτε την ένταση της άσκησης.
Στράτος Σκοτεινιάδης Φυσικοθεραπευτής